HURTİGRUTEN

Sanırım yazının başlığındaki kelimeyi birçoğunuz ilk defa okudunuz.

Hurtigruten Norveç’in bir denizcilik firması. Yüz yılı aşkındır Norveç kıyı kentlerinin, kasabalarının hatta köylerinin yakından tanıdığı bir firma.

Birçok gemisiyle Norveç’in Güney ucundaki Bergen’den, Kuzey’de Rusya’ya komşu en uç noktadaki Kirkenes’e insan, yük ve araba taşımaktadır.  Norveç’in otuzdan fazla limanında ( kent, kasaba, köy ) her gün bu şirketinin bir gemisini görmeniz mümkün. Birkaç insan inip biner, birkaç araba yer değiştirir, forklifte uygun paketlenmiş birkaç paket mal indirilir, yüklenir.

Bir geminin gidiş gelişi on iki gün sürer, ancak birçok gemi bu seferde olduğu için hemen her gün limanlardan Kuzey’e ya da Güney’e gidecek bir gemi kalkar.

Bunları nereden mi biliyorum?

Kısa bir süre önce Hurtigruten (Hızlırota) gemilerinden biri olan Midnatson (Geceyarısıgüneşi) ile Bergen- Kirkenes- Bergen seyrini gerçekleştirdik, gidişte otuz üç, dönüşte otuz iki limana uğrayarak yukarıda yazdıklarımı bizzat gözlemledik.

Norveç’in Kuzey’e doğru gittikçe tenhalaşan ve vahşileşen doğasının her köşesinde nüfusu birkaç binden birkaç yüze kadar değişen yerleşimler var. ‘İnsan bu uzak, tenha ve vahşi doğada nasıl yaşar?’  sorusunun yanıtlarından birinin balıkçılık olduğu söylenebilir ama asıl önemlisinin Hurtigruten’in gemileri olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.

Bu gemi seferleri, hem orada yaşayan insanların dış dünya ile bağlarını sıcak tutarak yalıtılmışlık, terk edilmişlik duygusunun yerleşmesine izin vermiyor, hem de tuttukları, balık çiftliklerinde ürettikleri balıkların anında pazara verilmesiyle geçimlerine ciddi bir katkı sağlıyor; diğer yandan da ihtiyaçlarının gecikmeden giderilmesiyle yoksunluk duygusuna izin verilmemiş oluyor.

Gemilerin limanlarda kalmaları büyüklerinde 3-5 saat kadar olurken çoğunlukla 30 dakika ile bir saat civarında olmakta. Bu süre insan, yük, araba iniş binişi için yeterli olurken; limanlar kent, kasaba ve köylerin merkezinde veya çok yakınında olduğundan (hatta birkaç istisna dışında bunlara liman yerine iskele demek daha doğru), devam eden yolcular, turistler gemiden inip rahatlıkla çevreyi gezebilmektedir.

Hurtigruten şirketi Norveç Fiyortlarına artan ilgiyi göz ardı etmemiş. Gemilerini turistlerin konforunu sağlayacak değişikliklerden geçirip hizmeti buna göre düzenleyerek; bir yandan yüz yılı aşkın üstlendiği Norveç’in hemen her köşesinde yerleşimi destekleme görevini yerine getirirken bununla beraber dünyanın dört bir yanından gelen insanlara ülkesini tanıtmakta ve gerek kendi şirketine gerekse uğradığı liman ve iskelelerdeki halkına ciddi gelir kaynağı sağlamaktadır.

İçinde insan ve doğa sevgisi olan akıllı organizasyonların, planlamaların nasıl herkesin çeşitli gereksinimlerini karşılayıp onları mutlu ettiğini gördüğüm ve bundan çok etkilendiğim gözlemlerimi yazmasaydım olmazdı…

Darısı dünyanın başka yerlerine de olsun…

Dr. Nedim İnce

Altınoluk / 11. 06. 2019