LİLİTH

Lilith Yahudi ve Hıristiyan inanışında yer alan bir dişi karakterdir: Adem’in ilk karısı. Tanrı her ikisini birlikte yaratmış ancakLilith’in Adem’e tabi olmasını, her istediğini yerine getirmesini buyurmuş. Lilith, bizi birlikte yarattın, Adem ile eşitiz, diyerek tarihin ilk başkaldırısına imza atmış. Adem’in bunu görmezden gelip tahakkümünü sürdürmedeki ısrarı, Lilith’in isyanını büyütmüş ve söylenmesi yasak olan Tanrı’nın ismini telaffuz ederek kendini cennetten attırmış. Tanrı tekrar cennete dönmesi için meleklerini göndermiş. Lilith ölürüm de gelmem demiş, ölümsüz olduğunu bile bile… Bunun üzerine Tanrı tarafından lanetlenmiş ve kötülüğün kaynağı olarak damgalanmış. Ardından Tanrı, Lilith yerineAdem’in kaburga kemiğinden Havva’yı yaratmış. Havva Adem’in bir parçası olarak ona tabi olmuş ve her istediğini yerine getirmiş.

Bu efsanenin izlerini beklendiği üzereSümerlerde buluyoruz. Lilith Gılgamış Destanı’nda gecelere ve yeraltının karanlıklarına hükmeden kötü bir dişi karakter olarak karşımıza çıkıyor. Babil ve Pers mitolojilerinde ise Lilith; vampir kadın, baykuş ve yılan olarak tasvir edilir.

Lilith Mit’i Sümerlilerde doğmak zorundaydı. Zira tarihte ilk tarıma başlayan ve yerleşik düzene geçen onlardı.

Avcı toplayıcı dönemde kadın ve erkeklerin eşit olduğu, ana tanrıçalardan ise kadınların eşitler arasında birinci olduğunu biliyoruz.

Tarımla birlikte başlayan özel mülkiyetin koruyucu ve sürdürücüsü erkek olunca, kadın ve erkeğin rolleri değişti. Ana tanrıçaların yerini baba tanrılar aldı. Baba Tanrı Lilith’iAdem’e tabi kıldı.Buna direnen Lilith cennetten firar etti, geri dönme teklifini kabul etmediğinde de lanetlendi, kötülüğün anası yapıldı.Boşalttığı yere deAdem’in her isteğini yapan Havva getirildi.

Binlerce senedir bu böyle sürüp gitti. Lilith zaman zaman Havva’nın kafasını karıştırdı. Erkekler kafası karışan Havvaları ‘cadı’ diyerek yaktı, taşlayarak öldürdü.

Bilgi ve teknolojinin gelişimiyle filizlenen sanayi gün geldi tarımı gölgede bıraktı. Geliştikçe işgücü ihtiyacı arttı. Kadın ve çocuk kas gücünün yettiği alanlarda gerek ücret karşılığı gerekse zorla kadın ve çocukları da işe koştu.

Lilith bıkmadan usanmadan Havva’ya musallat oldu. Kadının üretimdeki yerinin güçlenmeye başlamasıyla Lilith’i dinleyenlerin sayısı artmaya başladı.

Küllenen ilk direnişin, ilk isyanın ateşi yeniden aleve döndü.

Havva, Lilith’e dönüşmeye başladı. Ya da zaten içinde barındırdığı Lilith öne çıkar oldu.

Binlerce yıldır süren, son yüzyıllarda güçlenerek devam eden ve son yıllarda da önemli mevziler kazanan kadınların erkeklerle eşitlik mücadelesi, günümüzde erkeklerin bir kısmının katılımıyla daha da güçlendi.

Ancak hala bunun farkına varmayan birçok Adem var.Havva’yı eski Havva sanıyor ve eskisi gibi devam etmek istiyor. Karşılığında direnişi, isyanı görünce afallıyor, kafası karışıyor ve bununla yetinmeyip bir yandan hemcinslerinden bir yandan da hala Lilith’in ulaşamadığı, ya da içindeki Lilith’in uyanmadığı Havvalardan da destek alarak üstünlüğünü koruma mücadelesi veriyor.

Sosyal medyanın yaygınlığı ve çok fazla insana ulaşma kapasitesi, Lilith ve Adem arasındaki çatışmayı daha görünür hale getiriyor.

Eşitlik istemenin doğal gücünü arkasına alan Lilith, cehenneme dönmüş cenneti tekrar eski güzel günlerine döndürmek için kendi iradesiyle geri dönüyor…

Adembunu görüp anladığında, Lilith’in yanında yer aldığında…

Neden olmasın.!?

Nedim İnce

Altınoluk / 14. 12. 2020