Dijital ortam, bilginin üretilmesini (doğru yanlış fark etmiyor, 2016’daki bir araştırma internetteki verilerin % 90’nın son iki yılda üretildiğini göstermiş), iletilmesini, ulaşılmasını akıl almayacak kadar kolaylaştırdı.

Doğruya yanlışa bakmaksızın bilgi üretimi ve paylaşımı artınca spekülasyon için çok uygun bir ortam oluştu.

Facebook iki milyar kişinin üye olduğu, twiter günde bir milyar tweet atıldığı, youtube günde bir milyar insanın ziyaret ettiği, instagram altı yüz milyondan fazla insanın kullandığı belli başlı sosyal medya platformları.

Dünya nüfusunun üçte ikisinin cep telefonunu var ve akıllı olan telefonlar Dünya nüfusunun yarısında var.

Dizüstü, masaüstü bilgisayarlar dışında üç milyarı aşkın akıllı telefonun internet aracılığı ile sosyal medyanın aktif kullanıcısı olduğunu biliyoruz. Sosyal medya platformlarına ek, telefondan telefona bağlanan vatsapp gurupları da hesaba katıldığında, sosyal medyada verilerin, doğru yanlış ne kadar hızlı ve yoğun yayılabileceğini anlamak mümkün oluyor.

Bu imkan iyi niyetli insanlar tarafından iyi şeyler için kullanılırken, kötü niyetli insanlar tarafından kötü şeyler için rahatlıkla kullanılabilmektedir.

Kararlarımızı o zamana kadar kazandığımız deneyim ve biriktirdiğimiz bilgilerden oluşan değerlendirme kapasitemizi, gündelik verileri değerlendirmede kullanarak, vardığımız sonuçlar ışığında alırız. Bu kararlar duygu durumumuzu da etkiler.

Yanlış, spekülatif bilgiyi kullanarak alacağımız kararlar ve akabinde yapacağımız davranışların yanlış olması; duygu durumumuzun bundan olumsuz bir şekilde etkilenmesi uzak bir olasılık değildir.

Bu nedenlerden dolayı sosyal medyadan, internet sitelerinden adeta üzerimize boca edilen verileri, bilgileri, iddiaları, öngörüleri değerlendirirken bunların yanlış ya da spekülasyon amaçlı olabileceklerini göz ardı etmemekte büyük yarar var.

Hem karar ve davranışlarımızın yanlış olmasının önüne geçmiş olur hem de bu yalan, yanlış, spekülatif  bilgi ve iletilerin sosyal medyada yayımcısı olmaktan kurtulmuş, hem de böyle geniş bir imkanı, kendimizin ve toplumun iyiliği için doğru bir şekilde kullanmış oluruz…

Dr. Nedim İnce

Altınoluk / 14. 08. 2018