DÜZENSİZLİĞİN DÜZENİ Evrimin eşsiz bir hediyesi olan uyum yeteneği, insanın yüzbinlerce senedir varlığını sürdürmesine imkan tanımıştır; üstelik Dünya’nın dört bir yanında ve çok değişik koşullarda… Dünya’nın buzul çağlarında neslinin yok olmaması da bu uyum yeteneği sayesindedir. Altmış yaşların ortalarında olan bizim kuşağın çok önemli bir kısmı çocukluğunu elektriksiz köylerde geçirdi.  İlk gençlik yıllarına kadar radyoyla karşılaşmamışlarımız da vardır aramızda. Günümüzde bu insanların hemen hepsi ...

Hasan Hüseyin Korkmazgil, ‘Öyle Bir Yerdeyim ki’ şiirinin bir yerinde ; “Bu ne beter çizgidir bu/ Bu ne çıldırtan denge/ Yaprak döker bir yanımız/ Bir yanımız bahar bahçe” mısralarına yer verir. Halbuki dengenin çok iyi bir şey olduğu söylenir bize, Hasan Hüseyin’in ‘çıldırtan denge’sinin aksine. ‘Çok dengeli insan’ önemli takdir sözlerinden biridir mesela… ‘Romanda dengeler iyi kurulmuş’ diye yazılır olumlu eleştiri yazılarında… ‘Filmin karakterleriyle konusu arasındaki denge tutturulamamış’ diye söz eder bir ...

ÇABUK UNUTUYORUZ Bir yılı daha geride bıraktık. O da arkada kalan birçok yıl gibi aynı akıbete uğrayacak; unutulup gidecek yakınmalarımız eşliğinde: çabuk unutuyoruz… Hatırlamanın, unutmanın biyolojik sürecini nörologlara, biyomoleküler araştırmacılarına bırakalım. Onlar işlerini yapadursunlar biz dertlenmeye devam edelim: çabuk unutuyoruz. Öyle mi gerçekten? Herkes için geçerli olmadığını biz depresyondan muzdarip olan milyonlarca kişiden biliyoruz. Hayatın akışına direnip çabuk unutamadıkları için, geçmişe ...

Bu söz bir yerlerden kulağınıza çalınmıştır sanırım. Bir roman ya da öyküde okumuş olabileceğiniz gibi geçici de olsa uzunca süreli yer değiştiren bir arkadaşınız da bu sözü söylemiş olabilir. Kişiliğin oluşumunu açıklamaya çalışan birçok kuram mevcuttur. Bunların bir ucunda kişiliğin tamamen genetik mirasın ürünü olduğunu ileri sürenler bulunurken diğer ucunda da sadece çevrenin, dış etkenlerin kişiliği şekillendirdiğini savlayanlar yer alır. İkisinin ortasında ise ki çoğunluğu oluşturur, genetik miras ve çevre etkileşimini ...

ARAYIŞ İnsan dünyaya merhaba dediği ilk nefesinde ve attığı ilk çığlıkta kendi ünik, biricik ve yalnız yaşamına başlamış oluyor. Aynı zamanda da başta annesi olmak üzere birçok ilişki ağına ilk adımını da atarak, biricikliği, tekliği sisler arasında yitip gidiyor. Sıfır noktasına doğan insan ilk saniyeden itibaren buradan uzaklaşıyor; gerek yaşadığı ortamdan gelen dış uyarılarla gerekse bedeninin bunlara verdiği tepkilerden oluşan iç uyarılarla… Başlangıçta üzerine kayıt yapılan bant misali hayatını sürdüren insan, kısa ...

Lina Nasif, ilk çığlığı ile başladığı yolculuğunun dünyadaki etabını tamamladı. O şimdi çok sevdiği anne ve babasıyla ışıklar içinde sonsuzluk etabında yolcuğunu sürdürmektedir. Herkesin her türlü sorunu için yüksünmeden çözüm üretmeye çalışan Lina Nasif’in en istemediği şey başkasına yük olmaktı. Olmadı da, evinde sessiz ve sedası, huzur içinde bu dünyadaki yolculuğunu tamamladı. O, ardından yapılan görkemli cenaze törenini gözlerini sonsuza kadar kapamadan önce de görmüştü; annesini cenaze töreninde. Mersin’e, ...

Işıklar içinde uyusun, Gazanfer Özcan oynadığı bir dizide sıkıldığında ya da bir şey ters gittiğinde artık aşina olduğumuz o bildik repliği tekrarlardı: “İçim şişti.” Sanırım hepimizin zaman zaman içi şişiyor, içinde bir balon varmışta her an patlayacakmış gibi bir hisse neden oluyor. En azında benim hissettiğim bu oluyor. İçimizdeki balonu patlayacakmış gibi şişiren birçok şeyle karşılaşıyoruz hayatımızda; kimi zaman buna öfkenin de eşlik ettiği… Balon patlamadan, öfkemiz bize ve çevremize zarar vermeden bundan ...

YALNIZLIK Üzerine şiirler yazılmış, felsefenin sorunu olmuş, sanata ilham vermiş bir durum yalnızlık. Yazı konusu olmayı da hak ediyor. İnsan evrim basamaklarını tırmandıkça gelişen beyniyle birlikte yaşamanın imkanlarını arttırarak sosyal varlık olma yolunda önemli mesafeler aldı. Bu, bir yandan beslenme, barınma gibi temel gereksinimlerini karşılarken diğer yandan da soyunu sürdürebilme yeteneğine ek olarak uyum kapasitesini arttırdı. İnsan yavrusu, bir toplumun içine gözlerini açıp, annenin ve çevresinin bakımı ile yaşama tutunmakta, ...

HUZUR VE ÖZGÜRLÜK Seneler önce Vncouver’da, Stanley Parkta geçirdiğim bir gün boyunca çıktığım içsel yolculuk, hissettiklerimi yazmaya sevk etmişti. Gündemin iç karartıcı ortamından bir nebze uzaklaşabilmek için o güne gidelim mi tekrar? Ormanın yaşattığı huzur ve Pasifik Okyanusu’nun hissettirdiği özgürlüğü birlikte tekrar yaşayalım mı? Hadi o zaman başlayalım! “Huzur ve özgürlük kavramlarını doğa ile eşleştirip zihnimdeki izdüşümlerinin açtığı yoldan bir içsel yolculuğa çıkacağım. Asırlık ağaçların ...

Schopenhauer der ki insan için; “Bir bütün olarak bakıldığında her bir insan hayatı bir tragedyanın niteliklerini sergiler ve biz kural olarak hayatın bir dizi düş kırıklığıyla dolu umuttan, boşa çıkmış emellerden, suya düşmüş tasarımlardan, çok geç fark edilmiş yanlışlardan başka bir şey olmadığını anlarız.” Josh Cohen ise Türkçeye ‘Çalış(ma)mak’ adıyla çevrilen kitabında insanın içindeki boşluktan söz eder; içi utanç ve yetersizlik duygularıyla, doldurulan: Olduğumuz kişiyle, olmamız gerektiğini düşündüğümüz kişi ...